Een jaar nuchter, hoe vier je dat?

'Mam, wat is die grote munt in jouw portemonnee eigenlijk?', vroeg mijn zoon van 10 een tijdje geleden. Het was niet de eerste keer dat hij dat wilde weten. Ik wuifde de vraag altijd weg. 'Dat vertel ik je nu nog niet, maar we gaan het er echt een keer over hebben.'

Tsja, die munt. Die zit al een tijdje tussen het andere kleingeld. Hij valt door zijn formaat wel op. Toch heb ik hem weleens voor twee euro aangezien en hem bijna in een collectebus gegooid. Gelukkig gebeurde dat niet, want hij is me erg dierbaar. Ik kreeg deze munt, eigenlijk is het een penning, toen ik 1 jaar 'droog' was. Een mijlpaal in mijn herstelfase. Deze munt herinnert me aan waar ik vandaan kom en waar ik nu ben.

De AA kent zo zijn eigen gewoontes. Soms krijg je al een penning als je 24 uur nuchter bent, om het begin van je herstel te markeren. Daarnaast zijn er penningen voor AA'ers die een maand, een jaar of meerdere jaren droog zijn gebleven. In 'mijn' groep krijg je je eerste penning als je een jaar droog bent, geteld vanaf je eerste AA-meeting. De volgende komt bij vijf jaar nuchter zijn.

Dat eerste jaar is heel bijzonder. De angst en onzekerheid van de eerste weken veranderen langzaam in meer vertrouwen en een nieuw perspectief. Je telt de dagen, de weken en de maanden tot die eerste mijlpaal: een jaar droog. Ondertussen komen er allerlei 'eerste keren' voorbij. Je eerste verjaardag zonder drank, de eerste keer uit eten met alleen mineraalwater of bitter lemon, de eerste keer antwoord moeten geven op de vraag waarom je niet meer drinkt, de eerste alcoholloze Kerst, de eerste Oud en Nieuw zonder champagne... Het zijn momenten die soms moeilijk zijn en soms ook helemaal niet.

En dan is het eerste jaar om. In onze groep wordt dat moment gevierd met een klein feestje. Hoe ziet zo'n avond eruit? Eigenlijk vrij eenvoudig. De groepsleider spreekt je kort toe en reikt je je penning uit. Daarnaast zijn er cadeautjes en felicitaties. Je kunt zelf ook nog iets zeggen, als je dat wilt.

De AA heeft mij geholpen om dat eerste jaar droog te blijven.

Voor mij was het vooral een avond van blijdschap om wat God mij in deze mensen heeft gegeven. Een plek waar ik me niet groot hoef te houden. Waar ik begrepen en bemoedigd wordt, zodat ik het vol kan houden. De AA heeft mij geholpen om dat eerste jaar droog te blijven. De avond van een jubileum is er een zogenaamde open meeting. Dat betekent dat iedere deelnemer een paar familieleden of goede vrienden mee mag nemen. Daarbij gelden overigens gewoon de huisregels: alleen voornamen gebruiken, alles wat gezegd wordt als vertrouwelijk beschouwen en geen foto- of video-opnames maken.

Ik heb dankbaar mijn eerste penning in ontvangst genomen en mijn familie en groepsgenoten bedankt voor hun steun. Ik heb 'Vandaag' van Kinga Bán gezongen, omdat God er elke dag bij is geweest en zal zijn. We hebben gezellig met elkaar en de gasten gepraat en taart gegeten. Het was goed. Een avond met een gouden randje.

Vandaar dat ik mijn 'eerstejaarspenning' koester. Toen mijn zoon er weer eens naar vroeg, net voordat ik met deze blog begon, was het tijd om hem erover te vertellen. Gewoon, tijdens het ophangen van de was 'Deze munt is voor bij heel belangrijk. Ik heb, toen jij nog klein was en daarvoor, heel vaak te veel wijn gedronken. Eigenlijk was ik eraan verslaafd. De Here God bracht mij bij mensen, die me hielpen om daarmee te stoppen. En toen dat een jaar was gelukt, kreeg ik deze penning. Daar ben ik heel blij mee en daarom bewaar ik hem altijd in mijn portemonnee.' Hij luisterde aandachtig en knikte af en toe. Er kwam weinig reactie, hoewel ik aan zijn gezicht zag dat er veel in zijn koppie omging. Pas later keek hij me eens goed aan en zei: 'Wel raar om te weten dat je moeder verslaafd is geweest.'

Nu is het geen onderwerp van gesprek meer. Iedereen in het gezin weet dat ik op woensdagavond naar de AA ga (op dit moment via Skype). Voor de jongste van acht is het nog steeds 'een vergadering'. Maar als hij verder vraagt, zal ik hem ook over mijn penning vertellen. Want die blijft gewoon in mijn portemonnee zitten. Zodat ik, telkens als ik hem zie, in mijn hart kan zeggen: dank U, Heer!