Geen excuus, wel een verklaring

Vandaag is het Wereld Autisme Dag. Toen ik dat vanmorgen las, bedacht ik me dat dat over ons halve gezin gaat: drie auti's en drie 'neurotypische' personen. Twee helften die steeds beter op elkaar passen sinds we weten dat er sprake is van autisme bij mij en twee van onze kids. Soms schuurt het en zitten we op een heel ander level, soms maken we soepel contact.

Autisme wordt tegenwoordig omschreven als een autisme spectrum stoornis, waarbij ik het labeltje Asperger zou krijgen. Zo breed als het spectrum is, zo verschillend zijn ook alle mensen die zich daar ergens op bevinden. Natuurlijk zijn er overeenkomsten te noemen, maar ieder mens is uniek.

Enerzijds hecht ik niet zoveel waarde aan de diagnose, die ik op mijn 41e pas kreeg. Eén vinkje meer of minder in de test en ik had hem niet gekregen. Tegelijk vielen er heel veel puzzelstukjes op hun plek. Dáárom voelde ik me altijd anders en mis ik soms de aansluiting bij anderen. Dáárom kosten drukke omgevingen mij zoveel energie en zuigen sociale contacten (zelfs één-op-één) mij leeg. Ik ging begrijpen waarom ik naar de alcohol had gegrepen: om prikkels en emoties te dempen en om mijn ongemak in sociale settings te kunnen overstemmen. Dat is geen excuus, maar wel een verklaring.

Voor mij heeft autisme vooral met de balans tussen draaglast en draagkracht te maken. Daar een balans in vinden is nog steeds een hele uitdaging, al voel ik beter aan waar mijn grenzen liggen en respecteer ik die ook meer. Dat andere mensen dat soms niet begrijpen is aan hen. ASS is ook lastig uit te leggen. Zelfs mijn eigen man snapt niet dat ik 's avonds tot elf uur fris en fruitig kasten uit kan mesten, maar een dag nodig heb om bij te komen van een verjaardagsfeestje of avondje huiskring.

Gelukkig is het niet alleen kommer en kwel. ASS heeft ook zo z'n voordelen. Een hyperfocus is niet zo handig als je op YouTube filmpjes over orang-oetans op Borneo gaat kijken, maar wel als je een artikel over een bepaald onderwerp moet schrijven. En twee of drie gesprekken tegelijk kunnen volgen is best vermoeiend, maar ook handig als je man een paar stoelen verderop niet op een naam kan komen.

ASS kan lastig zijn in het dagelijks leven, maar ik zie het ook als een verrijking. En dat mag op Wereld Autisme Dag ook best gevierd worden.

Heb je een vraag aan mij? Stel hem gerust, ik geef je graag antwoord.